De vader van mijn peetkind is Congolees. Mijn peetkind groeide op in Nederland, maar Congo zit op allerlei manieren toch in haar, denk ik. Om haar beter te begrijpen, en misschien ook om haar te helpen om zichzelf beter te begrijpen, lees ik over Congo. In het boek van David van Reybrouck dat heet Congo.
Niet om iets te willen begrijpen, maar misschien als een soort mannelijkheidsrite, las ik vijftien jaar geleden American Psycho, van Bret Easton Ellis. Ik las het boek niet uit, omdat de beschrijvingen van de lustmoorden me getuige maakten van iets waarvan ik geen getuige wilde zijn. Getuige zijn van wreedheid doet pijn, en die pijn voelde ik terwijl ik het las. In American Psycho worden - schat ik - vijftien mensen afgeslacht. In Congo worden ontelbaar (miljoenen?) veel mensen - vooral Congolezen - afgeslacht.
American Psycho moest ik wegleggen omdat ik het niet verdroeg, terwijl ik Congo nog steeds lees. Wat zegt dat over mij? Waarom kan ik voor miljoenen Congolese (zwarte) slachtoffers geen gevoel opbrengen maar voor enkele New Yorkse slachtoffers wel? Ik hoop maar dat dat aan van Reybrouck ligt, en niet aan mij. En wat ga ik eigenlijk van Congo en van mijn peetkind begrijpen, nu ik de details van de massaslachting weet?
5 opmerkingen:
Wat een vragen zeg Rik. Ik probeer me wel af te sluiten voor de wreedheid van een ander maar niet voor het lijden van een ander. 1 gevaarlijke gek kun je nooit voorkomen, maar ik hoop dat we met de mensheid zover zijn dat de massaslachtingen echt geschiedenis zullen blijven.
Meggie
Ik ken David van Reybrouck's Congo niet,
ken jij Jef Geeraerts’ Gangreen-reeks? Wellicht interessant om te vergelijken qua < gewelddadigheid > met Congo.
Ik heb twintig jaar geleden wel met de boeken van Jef Geeraerts in mijn handen gestaan, maar - vanwege de omvang, het vlaams en de vermoedelijke wreedheden - ben ik er nooit aan begonnen. Ik hoef de wreedheden ook niet te vergelijken, trouwens. Ik wil geen wreedheden meer lezen, in het algemeen. Ik zou niet weten hoe dat mij helpt.
Ik wil me niet afsluiten, dus ga ik wreedheden niet meer bekijken.
Overigens, uit een soort plichtsbesef, ga ik Congo wel uitlezen. Het boek laat ook mooie dingen van Congo zien. Ik vind - waar ik nu ben (in 1935 ongeveer) het kimgangisme erg mooi.
De getallen komen aan in je hoofd, maar wat je (mij) echt raakt is in het hart. En dat hangt volgens mij erg af van vorm/verhaal.
En misschien ben je inmiddels ook een beetje murw en belegen geworden?
Wat jij ervan leert? Zelf moet ik terugdenken aan mijn ervaringen in Sri Lanka. Twintig jaar geleden was de horror van de burgeroorlog door het hele land nog recent, maar mij viel dat niet echt op. Misschien dat ze beter konden relativeren, of dat de mensheid flexibel blijkt op te krabbelen...
Jawel, maar het interessante aan *raken* is, dat het niet de walgelijke dingen zijn die mij raken, maar juist de moedige, vergevingsgezinde en emanciperende gebeurtenissen die daardoorheen zichtbaar zijn.
Ik heb in Sri Lanka niets van een burgeroorlog gezien. Ik was daar namelijk leuke dingen aan het doen.
Een reactie posten