big brother

(door Peter Bekkers, hoofdredacteur van From Product Design Daily)

Een slimme meter is een apparaatje dat het elektriciteitsgebruik van huishoudens gedetailleerd meet en die metingen via een netwerk terugstuurt naar de energieleverancier. De slimme meter registreert bijvoorbeeld op welke tijden een huishouden de meeste energie gebruikt. Is dat ’s ochtends, dan kan de leverancier een gepeperde rekening sturen, want ’s ochtends is er veel vraag naar energie en is de prijs dus hoog. Is het ’s nachts, dan kan de rekening een stuk lager zijn, want ’s nachts is de vraag naar elektriciteit - en dus ook de prijs - laag.

Briljant product op het eerste gezicht. Mensen zullen bewuster omgaan met energie. Maar er zijn schaduwzijden. Privacy experts op een conferentie in Madrid, vorige week, waarschuwen dat slimme meters informatie verschaffen over privacygevoelige onderwerpen zoals: wanneer mensen op vakantie zijn, hoe laat ze gaan slapen, hoeveel tv ze kijken, etcetera. Als straks de elektrische auto thuis wordt opgeladen, zullen de slimme meters ook informatie verschaffen over het gedrag buitenshuis. De vraag is dus: hoe veel informatie hebben energieleveranciers eigenlijk nodig? Hoe lang mogen ze het bewaren? Na hoeveel tijd moeten ze de informatie vernietigen etcetera. In de Verenigde Staten zijn nu acht miljoen slimme meters geïnstalleerd. In Italië heeft 85% van de huishoudens een slimme meter - meer dan in enig ander land. Daar zal Berlusconi wel achter zitten. In Nederland is de aanschaf voorlopig vrijwillig (na een mislukte poging tot verplichtstelling), maar in april van dit jaar besloot het Europees Parlement dat in 2020 tachtig procent van de Europese huishoudens een slimme meter moet hebben.

Wie heeft toegang tot die informatie? Leveranciers kunnen de informatie verkopen aan marketingbureaus, die het goed kunnen gebruiken voor gerichte advertenties. Als bijvoorbeeld uit de gegevens van de slimme meter blijkt dat iemand ’s nachts vaak het licht aan doet, dan zou dat kunnen wijzen op slapeloosheid. Zo iemand kun je advertenties sturen over hulpmiddelen bij het slapen (aparte matrassen, kussens, slaappillen, etc). Verzekeringsbedrijven zouden – in de nabije toekomst - hogere premies kunnen vragen aan mensen die regelmatig na het sluiten van de café’s de stekker van de auto in het stopcontact steken.